search
Giriş
Merhabalar arkadaşlar, Sitemizi programlama ile ilgilenen bütün arkadaşlarımızın Türkçe içerik konusunda çektiği sıkıntılar düşünülerek soru/cevap şeklinde bir etkileşimde bulunabilmesi için kurduk. Umuyoruz hepimiz için güzel bir deneyim olur. Hasscript Ekibi
0 oy
1.9k gösterim
Bir tablodan datayı hızlı çekmeye çalışyorum. İndex ekleme arka tarafta nasıl çalışıp dataya hızlı erişim sağlar anlatabilir misiniz ya da şekille.

select * from TABLO where COLUMN=1234;

select * from TABLO where COLUMN in ('AA','BB');

Tabloma fonksion indexi yani in contion içeren bir index eklemem mümkünmüş oracle'ın yeni versionlarında.

CREATE  INDEX index_name  ON table_name (column_name in  ('AA','BB')) ;

Şeklinde yapabilir miyiz?
Veri Tabanı kategorisinde 2.0k puan

1 cevap

0 oy

Gerçekleştirim (implementation) detaylarına girmeden index nedir, nasıl çalışır kısaca anlatayım. İsteğin doğrultusunda ufak tefek çizimler de yaptım senin için :)

Öncelikle bir veri tabanı yönetim sistemi olmadan veriyi nasıl saklayabileceğimiz üzerinde biraz kafa yoralım. Örneğin bir uygulama yazıyorsun ve uygulama içinde bir üyelik sistemi geliştiriyorsun. Tabii olara üye bilgilerini biryerde tutmak istiyorsun. İlk seçenek olarak bütün veriyi bir dosyaya yazalım diye düşünelim. Eskiden (80-90 lı yıllar diyebilirim) verileri .dat dosyalarına kaydeder ve o dosya üzerinde iş yapardık. Şahsen yazmışlığım var. Her yeni kaydı dosyanın sonuna append ederek eklediğimizi düşünelim. Elimizde nasıl bir dosya olur? Aşağıdaki resimde kısaca onu anlatmaya çalıştım.

Şekilde gördüğün mavi bloklar bir kayıt olduğunu düşünüyoruz. Veri tabanı da kullansan index oluşturmadığın durumda görüntü benzer birşey olacak.

Hemen kısaca bir model belirleyelim.

Üye
Adı varchar2(25)
Soyadı varchar2(25)

Şeklinde olsun. Bir kayıt adı ve soyadı bilgilerinden oluşacağını düşünürsek 50 byte olacak diyebiliriz. Uygulamamızda da 10.000 üyemiz olduğunu düşünelim. Toplamda dosyamız 50 x 10.000 byte kadar tutacak. Buraya kadar anlaşılmayan birşey yok sanıyorum. Şimdi bir arattırma yapalım. Aradığımız isim "Tolga". Zaman hesaplamasına (time-complexity) baktığımız zaman O(n) bir zaman göreceğiz. Yani 10K kayıtta en kötü son kayıt olur. Baştan aşağı aramak durumunda kalırız.
Peki hızlandırmak için ne yapabiliriz?

  • Sıralattırma algoritmalarında her ne kadar bir sürü seçeneğimiz olsa da arattırmalarda pek bir seçenek
  • Bir lineer arattırma var ki zaten yukarıda yazdığımız o.
  • İkinci olarak binary search var.
    • Elimizdeki veri sıralı mı? Değil. Her geleni en sona ekledik çünkü.
    • Her geleni sıralamaya kalksak disk üzerinde kayıtların yerlerini değiştirmek için bütün kayıtları oynatmak gerekecek. Her ekleme işlemi de bizim için çile olacak.
  • Bir diğer seçenek hash kullanmak ki bu kadar büyük kayıtlarda ona uygun bir hash algoritması bulmak da sıkıntı.
Bu durumda hangisini seçmen gerekir?
İndex olmayan bir alan üzerinde arattırma yaptığın zaman sonucun yavaş dönmesinin sebebi bu, lineer arattırma yapıyorsun ve kayıt sayın ne kadar çoksa o kadar uzun süren bir sorgun oluyor.
Zamanında akıllı abilerimiz bu işleri daha performanslı halledebilmek için yöntemler geliştirmek istemişler ve ikinci arattırma yani binary search daha iyi olur demişler. Peki elimizdeki veri sıralı değil onu ne yapacağız sorusuna cevap olarak da bütün veriyi olmasa bile sadece arattıracağımız veriyi hafızaya sıralı olarak yükleyip öyle tutalım ve oradan arattıralım demişler. Aşağıdaki gibi bir görüntü ortaya çıkmış.
Temel mantık sadece indexlenecek alanı hafızada tutalım, tree olarak tutalım ve hızımızı arttıralım. Veri yapıları dersinden hatırlanacağı üzere normal bir binary tree üzerinde arattırma maliyeti log(n)  Burada log işleminin tabanı 2. O zaman 10.000 kayıt içinde arattırma maliyeti ne oluyor O(logn) oluyor ki 10K kayıtda maliyet 13,28 oluyor. Yani en kötü ihtimalle 14 hamlede kaydı buluyoruz. Yukarıdaki gördüğün üzere kırmızı kutu içine aldığım kısım yani tree direk olarak hafızada (RAM) tutuluyor ki disk erişimi minimum olsun. Burada aranan kayıt bulunduğu zaman o kaydın disk üzerindeki yerinden gidilip kaydın tamamı alınıyor.
Index kullanımında şöyle sorular çıkıyor:
Bu tree nasıl dengeli duruyor ve log(n) i nasıl garantiliyor?
Bu sorunun cevabı için binary-tree ve B+ tree kavramlarına bakman gerekiyor. Onları buraya yazmayayım. Ama db'ler genellikle B+ ve B- tree kullanarak bu işlemleri yapıyor.
Peki her alana index koyarsak ne olur?
Kırmızı işaretlenen alan ne kadar çoksa RAM üzerinde o kadar çok yük var. Sunucunuz ne kadar kuvvetli ona göre bakacaksınız. Her yere index koyup bu sefer de RAM yetmeyip diske pagination felan yaptırırsanız lineer (indexsiz) hıza geri yaklaşırsınız.
Son olarak ufak bir detay B+ ve B- ağaçlarda işlem maliyeti log(n) olarak alınırken burada log tabanı 2 olmaz. Her seferinde kaç parçaya bölünürse o kadar olur. Benim çizdiğim şekilde her node içinde 3 tane veri olduğunu düşünürsek  bu tabloda log 3 tabanında olur. Bu oracle'da ayarlanabiliyordu sanıyorum.
İyi çalışmalar.
6.2k puan
Bir kaynakta index eklendiğinde önce alfebetik olarak sıralayıp, bu sıralı halinin bir referansını tutuyor diye anladım. Her eklenen o zaman en sona değil de alfebetik sıraya göre nere denk geliyorsa ona göre ekleniyor.

Binary tree de böyle mi olmuş oluyor? Tamamen farklı bir şey mi, doğru mu yanlış mı..

link:
Disk üzerinde eklemek ile hafıza üzerinde eklemek farklı şeyler. Disk üzerinde en sona ya da arada uygun bulduğu yere ekliyor. Yani sıralı olması açısından bir garantin yok. İkinci şekilde gördüğün arkası noktalı kısım. Ama onu referans olarak gösteren hafıza üzerinde bir tree oluşturuyor. O tree üzerinde nereye denk gelecekse oraya ekliyor. O zaman tree dengeli ve o(logn) çalışacak şekilde oluyor. Arattırmayı tree üzerinde yapıyor, bulduğu kaydın disk üzerindeki referansı olduğu için direk diskte gideceği yeri biliyor.

İlgili sorular

0 oy
1 cevap 198 gösterim
198 gösterim
Bir tablom var elimde, index yarattım. İlgili columna aynı kayıt yapılamıyor biliyorsunuz. Bu hata fırlattığında düzgün şekilde nasıl yakalayabilirim, yani exception handling yapabilirim? begin ... exception .... end; nasıl olmalı?
2 Mayıs 2018 Veri Tabanı kategorisinde tolgacelik.art 2.0k puan sordu
0 oy
1 cevap 253 gösterim
253 gösterim
oracle veri tabanında, unique (benzersiz) index nasıl oluşturulur? Bir alana aynı değerde başka bir data gelmesini istemiyorum özetle.
6 Şubat 2019 Veri Tabanı kategorisinde tolgacelik.art 2.0k puan sordu
0 oy
1 cevap 896 gösterim
896 gösterim
Selam, oracle veri tabanında bir tabloya SQL ile index ekleme ve çıkarma yapmak istiyorum. örnek sql verebilir misiniz?
22 Şubat 2017 Veri Tabanı kategorisinde tolgacelik.art 2.0k puan sordu
0 oy
1 cevap 315 gösterim
315 gösterim
Veri tabanında tabloya veri atmaya çalışyorum. Bir column üzerinde unique indexim var. Dolaysıyla aynı değerde ikinci bir datayı alamayacaktır. Bu durumda hatayı yakalayıp ekrana buna uygun bir mesaj göstermek istiyorum genel bir mesajdan ziyade , unique bir değer girmesi gerektiğini ... (id ,insert_date ,username) values (p_id ,sysdate ,username); exception when others then --->hata mesajı end;
11 Temmuz 2019 Veri Tabanı kategorisinde tolgacelik.art 2.0k puan sordu
0 oy
1 cevap 216 gösterim
216 gösterim
Selamlar, Oluşturulan index tablo drop edildiğinde, drop mu oluyor yoksa invalid'e mi düşüyor? Teşekkürler
28 Aralık 2017 Veri Tabanı kategorisinde erkanerkisi 211 puan sordu